Postępowanie po zabiegu usunięciu zęba
Ekstrakcja zęba to jeden z najmniej lubianych przez pacjentów zabieg stomatologiczny. Jest on przeprowadzany w ostateczności, gdy stomatolog nie ma innej możliwości uratowania zęba. Warto pamiętać, iż dla procesu gojenia decydujące są pierwsze godziny po zabiegu. Stomatolog zawsze informuje pacjenta o tym, jak należy dalej postępować. W naszym najnowszym materiale pragniemy przypomnieć te wskazówki i porady, które pozwolą uniknąć bolesnych komplikacji, takich jak tzw. suchy zębodół. Zachęcamy do zapoznania się z nimi. Zatrzymanie krwawienia – uwaga na skrzep! Po usunięciu zęba, lekarz bardzo dokładnie oczyści zębodół, a następnie umieści w nim tampon, hamujący krwawienie. Czynność ta jest niezbędna, aby w tym miejscu wytworzył się skrzep krwi, będący naturalnym opatrunkiem dla kości, tkanek i nerwów, który także chroni ranę przed zakażeniem. Dlatego tak istotne, aby przygryzać tampon przez około 15-20 minut i dopiero po tym czasie ostrożnie go wyciągnąć. Pragniemy uspokoić, iż ucisk rany poprzez tampon powinien zatamować krwawienie, jednakże jeśli po jego usunięciu wystąpi minimalne sączenie się krwi, utrzymujące jeszcze przez kilka godzin to jest to całkowicie normalne. W przypadku sączenia się krwi możemy wymienić tampon na kawałek czystej, zwiniętej gazy lub ostudzoną po zaparzeniu torebkę herbaty. Niewiele osób wie, że czarna herbata ma w swoim składzie kwas garbnikowy, który poleca się ze względu na właściwości łagodzące ból, ściągające oraz hamujące krwawienie, co ułatwia uformowanie skrzepu. Jeśli jednak w kolejnych dniach krwawienie nie ustaje, a wręcz przeciwnie – przybiera na sile, to należy zgłosić się do swojego lekarza, gdyż może to świadczyć o zaburzeniach krzepliwości krwi i stanowić zagrożenie dla naszego organizmu. Spożywanie posiłków i napojów Aby ułatwić gojenie się rany przez kilka godzin po zabiegu nie można jeść ani pić (ok. 2 godzin), szczególnie, gdy znieczulenie nadal działa. Ponadto tuż po ekstrakcji należy unikać ciepłych i gorących napojów oraz posiłków, gdyż w trakcie ich konsumpcji można sobie poparzyć błonę śluzową jamy ustnej. Przypominamy, iż wysoka temperatura dodatkowo rozszerza naczynia krwionośne, a zatem może spowodować wystąpienie krwotoku oraz doprowadzić do utraty skrzepu. Dlatego radzimy, aby po usunięciu zęba zrezygnować z sauny, solarium oraz pod żadnym pozorem nie kłaść ciepłych kompresów na policzek. Ulgę przyniosą zimne okłady żelowe (można je nabyć w aptece) lub mrożonki, które zmniejszą obrzęk tkanek. Przez kilka dni od zabiegu należy spożywać letnie lub wręcz zimne napoje i pokarmy, takie jak jogurty, buliony, kleiki lub lody. Pacjenci powinni również starać się jeść drugą stroną jamy ustnej. Ograniczenie wysiłku fizycznego Z reguły usunięcie zęba to zabieg, który nie powinien spowodować żadnych komplikacji, jednakże zawsze należy być ostrożnym. Wyjątkiem są zabiegi kwalifikujące się jako chirurgia stomatologiczna, a zatem m.in. nacięcie dziąsła i dłutowanie problematycznego zęba. Wizyta na siłowni, basenie, saunie lub solarium po ekstrakcji zęba to zdecydowanie zły pomysł. Czas po zabiegu należy przeznaczyć na rekonwalescencję, odpoczynek. Zwróćmy uwagę na właściwe ułożenie głowy – jeśli leżymy to powinna się ona znajdować wyżej niż zwykle. Koniecznie zrezygnujmy ze wszystkich czynności, które mogą przedłużać krwawienie i podnosić ciśnienie, a zatem z naszego codziennego planu dnia wykreślmy wysiłek fizyczny, należy także schylania się. Takie zalecania obowiązują przez około tydzień od zabiegu. Zakaz palenia papierosów i picia alkoholu Palacze z niecierpliwością czekają na moment, kiedy będą mogli zaciągnąć się przyjemnym dymkiem. W upalne dni z chęcia chcemy ugasić pragnienie łykiem złotego napoju, czyli piwa. Niestety, zarówno palenie papierosów, jak i picie alkoholu (nawet lampki wina) nie jest wskazane przez minimum 24 godziny po zabiegu. Specjaliści radzą jednak, aby zrezygnować z takich używek przez min. 2-3 dni. Dlaczego? Nikotyna przyczynia się bowiem do kurczenia się naczyń krwionośnych i wywołuje zaburzenia przepływu krwi, tym samym tkanki nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu, a rana po ekstrakcji wolniej się goi. Palenie papierosów jest tak jedną z przyczyn występowania zapalenia kości zębodołu, czyli tzw. suchego zębodołu. Zwracamy uwagę także na palenie e-papierosów, gdyż także ono jest zabronione, gdy olejki zawierają nikotynę. Spożywanie alkoholu nie jest wskazane tym bardziej, jeśli po zabiegu lekarz przepisał antybiotyk i zażywamy środki przeciwbólowe, których nie powinno się łączyć z alkoholem. Przyjmowanie leków i antybiotyków Pacjenci po zabiegu usunięcia zęba narzekają na uciążliwy ból głowy czy też skarżą się na inne dolegliwości pozabiegowe, dlatego, aby uśmierzyć ból można sięgnąć po lek przeciwbólowy. Może to być jeden z ogólnodostępnych medykamentów (na bazie paracetamolu, ibuprofenu lub w przypadku intensywnego bólu – ketoprofenu) bez recepty lub lek na receptę, jeśli dentysta sugeruje taki preparat. W przypadku przyjmowania antybiotyku należy bezwzględnie trzymać się wyznaczonych godzin przyjmowania. Nie należy na własną rękę przerywać kuracji, wyjątkiem jest sytuacja, gdy doszło do jakichkolwiek reakcji niepożądanych. Wówczas powinnio się niezwłocznie skontaktować z lekarzem w celu zmiany leku na antybiotyk z innej grupy. Jeśli przyjmujemy aspirynę to przed i po zabiegu powinniśmy z niej zrezygnować, gdyż rozrzedza ona krew, tym samym może zaburzyć powstanie skrzepu na ranie i spowodować dalsze krwawienie. Warto wiedzieć, że niektóre ze środków przeciwbólowych są niewskazane w przypadku m.in. astmy, choroby wrzodowej, niewydolności wątroby, nerek lub serca, dlatego przed sięgnięciem po konkretny lek należy się skonsultować ze swoim lekarzem. Higiena jamy ustnej po zabiegu usunięcia zęba Nie należy płukać ust przez pierwsze 24 h po zabiegu, gdyż mogłoby to spowodować wypłukanie skrzepu. W kolejnych dniach można ostrożnie płukać usta przy pomocy specjalnego preparatu z dodatkiem chlorheksydyny, która ma działa antybakteryjnie, minimalizuje ryzyko stanu zapalnego oraz za jej sprawą ma miejsce przyspieszenia gojenia. Pacjenci boją się szczotkować zęby po zabiegu ekstrakcji – przez pierwsze 12 h od zabiegu należy wstrzymać się od tego zabiegu higienicznego. Dopiero na następny dzień, koniecznie należy delikatnie umyć zęby po posiłku. Pamiętajmy, aby jedynie omijać szczotką okolicę skrzepu. Jeśli rana po usunięciu zęba została zaszyta, to po 7 dniach należy się zgłosić do ściągnięcia szwów Tak jak wcześniej wspominaliśmy bardzo ważne jest unikanie naruszania skrzepu, który wytworzył się w zębodole, gdyż dzięki temu proces gojenia może przebiegać bez komplikacji. Skrzep może zostać uszkodzony nie tylko przez palenie, intensywne płukanie rany lub spożywanie gorących pokarmów, ale także zasysanie powietrza. Tuż po zabiegu należy wystrzegać się picia napojów przez słomkę, gdyż w trakcie tej czynności wytwarzane jest ciśnienie, które może naruszyć skrzep. Ryzykowne jest również picie napojów gazowanych oraz wydmuchiwanie nosa w trakcie kataru. Jeśli pacjent
